Relacja z Sympozjum "Dziedzictwo wołoskie na Podtatrzu - od tradycji do wpółczesności"

12 grudnia 2025 roku w Muzeum Palace – oddziale Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem – odbyło się międzynarodowe sympozjum poświęcone dziedzictwu wołoskiemu oraz tradycjom pasterskim Karpat. Wydarzenie zgromadziło badaczy, praktyków, regionalistów oraz wszystkich zainteresowanych historią i kulturą Podtatrza.

Od godzin porannych uczestnicy brali udział w wykładach i dyskusjach dotyczących historii pasterstwa, obecności Wołochów w Karpatach oraz wpływu ich kultury na kształtowanie krajobrazu kulturowego regionu. Prelegenci przedstawiali zarówno kontekst historyczny, jak i współczesne formy kontynuowania tradycji pasterskich, pokazując, że dziedzictwo wołoskie pozostaje żywym i inspirującym elementem kultury Karpat.

Wystąpienie dr. hab. Piotra Kłapyty poświęcone było dziejom pasterstwa w Tatrach oraz genezie osadnictwa wołoskiego na Podtatrzu. Następnie mgr inż. Jan Harabin przedstawił perspektywę pasterstwa w Tatrach Jaworzyńskich, odwołując się do doświadczeń regionu Zamagurza. Kolejne referaty dotyczyły m.in. transregionalnych reliktów wokalnych tradycji wołoskiej (dr Justyna Cząstka-Kłapyta), dziedzictwa osadnictwa wołosko-ruskiego na Spiszu (dr Peter Kováč) oraz praktycznych aspektów sezonowego wypasu owiec w polskich Karpatach (Józef Michałek) .

Istotnym elementem sympozjum były również wystąpienia poświęcone językowi i kulturze niematerialnej, w tym referat dr Anny Oczko dotyczący zapomnianych karpatyzmów wołoskich, a także wykład prof. dr hab. Stanisławy Trebuni-Staszel, który przybliżył temat dawnego stroju pasterzy Tatr i Podtatrza oraz prób jego rekonstrukcji

Sympozjum stało się przestrzenią intensywnej wymiany wiedzy, doświadczeń i inspirujących rozmów wokół wspólnego karpackiego dziedzictwa. Wydarzenie podkreśliło znaczenie tradycji pasterskich jako ważnego elementu kultury Podtatrza oraz potrzebę ich dalszej ochrony i twórczego rozwijania.

 Zdjęcia w tle 3
 
 

Relacja ze szkolenia dla przewodników beskidzkich

Za nami kolejny wyjątkowy, intensywny i pełen wrażeń weekend szkoleniowy tym razem dla przewodników beskidzkich!

W dniach 28–30 listopada 2025 r. spotkaliśmy się w Ochotnicy, aby wspólnie zgłębiać dziedzictwo wołoskie, historię pasterstwa w Karpatach oraz bogactwo kulturowe regionu. Szkolenie zgromadziło przewodników beskidzkich, pasjonatów gór i osób pracujących na co dzień z turystami, którzy chcą przekazywać wiedzę o lokalnych tradycjach w sposób rzetelny i ciekawy.

Szkolenie było okazją do pogłębienia kompetencji merytorycznych, poznania nowych metod pracy z grupą w terenie oraz odkrywania mniej znanych wątków historii regionu. Uczestnicy brali udział zarówno w zajęciach teoretycznych, jak i praktycznych — łącząc naukę z górską wędrówką, spotkaniami z ekspertami oraz doświadczeniem żywej kultury wołoskiej.
Wydarzenie przebiegło w atmosferze współpracy, otwartości i wspólnej pasji do gór. To był intensywny i inspirujący weekend, który z pewnością zaprocentuje w pracy przewodnickiej i w promowaniu bogatego dziedzictwa Karpat.

 

Projekt zrealizowano przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.

 
 
 
 
 
 

Relacja ze szkolenia dla przewodników tatrzańskich

Za nami wyjątkowy, intensywny i pełen wrażeń weekend szkoleniowy dla przewodników tatrzańskich!
 
W miniony weekend spotkaliśmy się w Tatrach, aby zgłębiać historię i kulturę osadnictwa wołoskiego na Podtatrzu i w małopolskiej części Szlaku Kultury Wołoskiej. Już od pierwszych godzin było wiadomo, że to szkolenie zapadnie nam w pamięć — spadł śnieg, dzięki czemu całość odbywała się w pięknej, zimowej aurze, która idealnie podkreślała karpacki klimat spotkania.
 
Pierwszego wieczoru mieliśmy okazję wysłuchać inspirujących wykładów o wołoskim dziedzictwie, które nadały ton całemu szkoleniu. Następnego dnia ruszyliśmy w teren — trasa prowadziła przez Przysłop Miętusi i Wielką Polanę Małołącką. Śnieg, cisza i górska atmosfera sprawiły, że była to wyjątkowo malownicza i nastrojowa wędrówka. Wieczorem czekały nas energetyczne warsztaty śpiewu wielogłosowego, które pozwoliły doświadczyć wołoskiej kultury w praktyce, nie tylko z perspektywy historii.
 
Ostatniego dnia odbyła się objazdówka kulturowo-historyczna w okolicach Doliny Kościeliskiej, a wisienką na torcie było spotkanie z Bartłomiejem Łowiszem, który opowiedział o tradycyjnych instrumentach pasterskich — ich brzmienie w zimowym otoczeniu stworzyło naprawdę niepowtarzalny klimat.
 
To były trzy dni pełne wiedzy, inspiracji, górskiego ducha i pięknych widoków. 
 
Projekt zrealizowano przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.
 
 
 

Sympozjum „Dziedzictwo wołoskie na Podtatrzu – od tradycji do współczesności”

Serdecznie zapraszamy do udziału w sympozjum „Dziedzictwo wołoskie na Podtatrzu – od tradycji do współczesności”, które odbędzie się 12 grudnia 2025 r. w Muzeum Palace – oddziale Muzeum Tatrzańskiego przy ul. Tytusa Chałubińskiego 7 w Zakopanem.

Zapisy trwają do 4 grudnia 2025 r.

Formularz zgłoszeniowy: 

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScunbE5BCFWf_yssDI39bhYnelqQFulcK1X1Kz3TtuBARb3Vg/viewform?usp=header

Wydarzenie poświęcone jest bogatemu dziedzictwu kulturowemu regionu wołoskiego i jego wpływowi na rozwój współczesnej kultury, tradycji i pasterstwa w Tatrach oraz na Podtatrzu. Sympozjum ma zarówno charakter naukowy, jak i popularyzatorski – jego celem jest przybliżenie szerokiej publiczności złożonej problematyki historyczno-kulturowej związanej z rolą osadnictwa na prawie wołoskim w kształtowaniu karpackiego krajobrazu kulturowego.

Wydarzenie odbywa się w ramach projektów:

  • „Na Wołoskim Szlaku – partnerstwo dla dziedzictwa i promocji Szlaku Kultury Wołoskiej” realizowanego przez Stowarzyszenie „Pro Carpathia”,

  • „Dawni i obecni pasterze Tatr” autorstwa dr Justyny Cząstki-Kłapyty oraz dr hab. Piotra Kłapyty z Uniwersytetu Jagiellońskiego, realizowanego przez Fundację Dobra Wola.

 

Więcej informacji o projekcie Dawni i obecni pasterze Tatr i wydarzeniach towarzyszących znajdą Państwo pod linkiem: https://dobrawola.eu/w-realizacji/dawni-i-obecni-pasterze-tatr/

 

Program wydarzenia:

10:00-10:10

Otwarcie sympozjum i powitanie uczestników i zaproszonych gości

10:10-10:20

Film wstępny: „Trzy spoty wołoskie”

10:20-10:45

dr hab. Piotr Kłapyta

„Dzieje pasterstwa w Tatrach. Ewolucja pasterstwa i geneza osadnictwa wołoskiego na Podtatrzu”

10:45-10:50

Dyskusja

10:50-11:15

mgr inż. Jan Harabin

„Pasterstwo w Tatrach Jaworzyńskich z perspektywy Zamagurza”

11:15-11:20

Dyskusja

11:20-11:45

dr Justyna Cząstka-Kłapyta

„Transregionalne wokalne relikty wołoskie od Zamagurza Spiskiego po Macedonię”

11:45-11:50

Dyskusja

11:50-12:20

Przerwa kawowa

12:20-12:45

dr Peter Kováč

„Dziedzictwo kulturowe osadnictwa wołosko-ruskiego w okolicach Spiskiej Nowej Wsi”

12:45-12:50

Dyskusja

12:50-13:15

Józef Michałek

„Dziedzictwo wołoskie w praktyce sezonowego wypasu owiec w polskich Karpatach”

13:15-13:20

Dyskusja

13:20-13:45

prof. dr hab. Stanisława Trebunia-Staszel

„Dziedzictwo wołoskie strojem pisane. Dawny ubiór pasterzy Tatr i Podtatrza. Próba rekonstrukcji”

13:45-13:50

Dyskusja

13:50-14:15

dr Anna Oczko

„Cycor i hujawica, czyli o zapomnianych karpatyzmach wołoskich”

14:15-14:20

Dyskusja

14:15-14:30

Dyskusja podsumowująca

14:30-15:40

Obiad

17:00-19:00

Wernisaż multimedialnej wystawy „Dziedzictwo dawnych pasterzy Tatr
z towarzyszeniem muzyki pasterskiej w wykonaniu artystów regionalnych.

 

 

Zdjęcia w tle 3

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wyłonienie wykonawcy na zapewnienie noclegu i wyżywienia

Szanowni Państwo,

w związku z ogłoszonym zapytaniem ofertowym na zapewnienie noclegu i wyżywienia z dnia 17.010.2025 r. została dokonana ocena otrzymanych ofert.

Oferta złożona przez Firmę Turystyczną JURKOWSKI Wojciech Jurkowski została uznana za najkorzystniejszą zgodnie z kryteriami określonymi w zapytaniu ofertowym

 

 

malopolska

 
 
logo

Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju
i Promocji Podkarpacia
„Pro Carpathia”

Adres

Rynek 16/1
35-064 Rzeszów
Biuro czynne: 
poniedziałek - piątek
w godz. 8:00 - 16:00

Znajdź nas

fb yt

 

Income Tax Planning

    View Service